هدف گذاری پوتین برای افزایش سبد صادرات روسیه
به گزارش وبی کارت، رئیس جمهور روسیه در مجمع فدرال در ۲۹ فوریه ۲۰۲۴ در رابطه با اهداف این کشور تا سال ۲۰۳۰ سخنرانی کرد و اظهار داشت که صادرات محصولات کشاورزی باید به میزان ۱.۵ برابر یعنی تا ۵۵ میلیارد دلار افزایش یابد.
به گزارش وبی کارت به نقل از مهر، حسین شیرزاد، تحلیل گر مسائل کشاورزی توسعه در یادداشتی اختصاصی برای مهر نوشت؛ سخنرانی رئیس جمهور پوتین در مجمع فدرال در ۲۹ فوریه ۲۰۲۴ میلادی اهداف سال ۲۰۳۰ را شرح داد اینکه صادرات محصولات کشاورزی به میزان ۱.۵ برابر (تا ۵۵ میلیارد دلار) افزایش و تضمین رشد تولید داخلی ۲۵ درصد نسبت به سطح سال ۲۰۲۱ محقق شود.
توسعه صادرات و تغییر سبد محصولات
بر اساس برآوردها، اگر میانگین سطح قیمت سالانه و ساختار فعلی سبد محصولات صادراتی بدون تغییر باقی بماند و همینطور در صورت گذار به راهکارهای فناوری کمتر کارآمد، امکان دارد دستیابی به این اهداف دشوار باشد. فقط تغییر ساختار صادرات به نفع محصولات با ارزش بالاتر و اجرای برنامه ملی اقدامات برای کاهش هزینه های نهایی کشاورزی خواهد بود. محصولات از میدان به بندر مقصد می توانند پتانسیل صادرات ۶۵ تا ۷۰ میلیارد دلار را ایجاد کنند. رسیدن به این رقم یک هدف بلندپروازانه اما دست یافتنی است.
پتانسیل روسیه را میتوان با تغییر ساختار صادرات محصولات کشاورزی و کاهش هزینه های تولید آخر به آخر باز کرد. محرک های رشد تولید شامل گسترش مناطق کشت شده، افزایش عملکرد محصول و بهینه سازی تناوب زراعی است، در حالیکه رشد صادرات از نظر پولی به طور عمده به سطح پردازش مواد خام در روسیه بستگی دارد.
تولید و صادرات گندم
اراضی قابل کشت می تواند در بین مدت بین ۵ تا ۶ میلیون هکتار افزایش یابد و به ۸۵ تا ۸۶ میلیون هکتار برسد که منجر به افزایش بیشتر از ۵ میلیارد دلاری در صادرات معادل گندم نخواهد شد. فناوری کشاورزی و ژنتیک به صورت واقع بینانه می تواند میانگین عملکرد روسیه را ۲۰ درصد افزایش دهد یعنی تا ۳.۸ میلیون تن در هکتار که منجر به رشد صادرات ۲۵ تا ۳۰ میلیون تن یا ۶ تا ۷ میلیارد دلار می شود.
روسیه یک سوم از بازار جهانی گندم را تصاحب خواهد کرد، اما رشد بیشتر به علت توانایی های داخلی و ظرفیت بازار محدود خواهد شد. این هدف کاملا قابل دستیابی است چونکه روسیه از مزیت کافی در قیمت تمام شده گندم برخوردار می باشد.
روغن های گیاهی
دستیابی به رشد صادرات ۲۵ تا ۳۰ میلیارد دلاری در بین مدت مستلزم تغییر در تناوب زراعی به نفع محصولات با حاشیه بالاتر، با درنظر گرفتن تقاضا (ظرفیت و پویایی بازار صادرات) و عرضه (قابلیت های عینی تولیدکنندگان روسی) است.
آفتابگردان: با این امر روسیه صادرات روغن آفتابگردان را می تواند ۱.۶ برابر افزایش دهد و به ۶ میلیون تن برساند که درآمد صادراتی روسیه را ۳ میلیارد دلار افزایش دهد.
سهم روسیه از واردات به کشورهای دوست بیشتر از ۷۵ درصد خواهد بود، رشد بیشتر توسط ظرفیت بازار محدود خواهد شد. هزینه آفتابگردان در روسیه رقابتی است و رشد تولید مستلزم افزایش بازده از راه ژنتیک و اصلاح زمین و همینطور توسعه زیرساخت های استخراج نفت و لجستیک در بنادر حوضه های آزوف و دریای سیاه است.
کلزا: بعید است صادرات روغن کلزا از ۲ تا ۳ میلیارد دلار (رشد ۰.۶ تا ۰.۸ میلیون تنی) تجاوز کند، چونکه ظرفیت محدود بازارهای هدف چین است، جایی که روسیه به سهم بازار ۶۰ تا ۷۰ درصدی خواهد رسید. اگر وضعیت ژئوپلیتیکی بهبود یابد، رشد صادرات بیشتر امکان دارد که توسط اتحادیه اروپا هدایت شود.
سویا: صادرات روغن سویا می تواند حدود ۲ میلیون تن یا ۲.۵ میلیارد دلار افزایش یابد، در حالیکه سهم روسیه از واردات به مناطق دوست هند، خاورمیانه و شمال آفریقا در مقابل رقابت آمریکای لاتین حدود ۳۰ درصد خواهد بود. روسیه هم اکنون حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از برزیل در هزینه های تولید سویا به علت عملکرد بالاتر در برزیل در نتیجه فناوری های پیشرفته کشاورزی و ژنتیک، همچون محصولات تراریخته، عقب است. کاهش هزینه سویا نه فقط جهت توسعه صادرات روغن و کنجاله، بلکه برای ارزان تر کردن خوراک برای تولید پروتئین حیوانی خیلی مهم است.
توسعه بیشتر صادرات روغن آفتابگردان، کلزا و سویا ۵ تا ۶ میلیارد دلار به عرضه اضافه خواهد نمود. تغییر در تناوب زراعی به نفع دانه های روغنی به تضمین رشد حجم صادرات و ارزش متوسط صادرات در هر تن و همینطور رشد متوسط EBITDA در هکتار برای تولیدکنندگان کشاورزی کمک می نماید. رقابت موفقیت آمیز در بازار جهانی دانه های روغنی مستلزم هزینه های بهینه تولید است که تنها از راه معرفی محصولات تراریخته حاصل می شود.
پروتئین های حیوانی و جوجه های گوشتی
با افزایش عرضه جوجه های گوشتی میتوان ۲ میلیارد دلار به صادرات روسیه اضافه کرد. صادرات جوجه های گوشتی (شامل گوشت و محصولات جانبی) در مجموع حدود ۰.۴ میلیون تن در سال است. برای افزایش صادرات به یک میلیون تن، تولید داخلی باید حداقل ۱ تا ۱.۵ میلیون تن افزایش یابد. علاوه بر دستیابی به صرفه های مقیاس لازم، رشد تولید داخلی به پیشگیری از معضل ناخوشایند انتخاب بین مصرف داخلی و قیمت های خرده فروشی از یک سو و حفظ سهم بازار در مقاصد اصلی صادراتی از طرفی کمک می نماید.
کاهش هزینه خوراک (عمدتاً ذرت و سویا) از راه استفاده از محصولات تراریخته، دسترسی نامحدود به بهترین ژنتیک و واکسن های جهان، تبدیل روسیه به تأمین کننده بدون عوارض گمرکی برای مناطق هدف دوستانه و کاهش هزینه لجستیک چندوجهی (با یا بدون حذف حق بیمه ۱۰۰ تا ۱۵۰ دلاری / تن تحریم در طول زمان) عوامل کلیدی در افزایش رقابت روسیه در تولید جوجه های گوشتی است. همه این اقدامات باید امکان انجام تجارت صادراتی سودآور را فراهم آورد و در عین حال قیمت نهایی را برای خریدار به سطح یا کمتر از رقبای اصلی (برزیل و ایالات متحده آمریکا) کم کند. از طرفی صادرات پروتئین حیوانی از روسیه می تواند با کاهش هزینه های خوراک رقابتی تر شود.
تولید صنعتی جوجه های گوشتی با استفاده از بهترین فناوری ها و کلان داده ها برای بهبود فرآیندهای تولید، استانداردسازی محصولات، ایجاد لجستیک صادرات و عملیات تجاری، صرفه جویی آشکاری در مقیاس عرضه می دهد. در این بخش، ایجاد قهرمانان ملی تاثیر مشهودی خواهد داشت.
در نهایت باید عنوان نمود که صادرات محصولات کشاورزی روسیه سال ها است که به صورت پیوسته درحال رشد بوده و روسیه هم اکنون رتبه ششم را در میان بزرگترین تأمین کنندگان مواد غذایی جهان از نظر حجم دارد. با این وجود، تابحال رشد حجم به طور عمده ناشی از غلات ارزان بوده است. تخمین می زنیم که پتانسیل رشد صادرات در سبد فعلی بخش کشاورزی ۸ تا ۱۰ میلیارد دلار با قیمت متوسط چند ساله است.
ادامه رشد فعالیت مجتمع های کشت و صنعت به طور عمده از راه صادرات امکانپذیر است، اما عدم تغییر در سبد محصولات فعلی، دسترسی محدود به فناوری های مدرن و اقدامات کمتر برای پشتیبانی از سرمایه گذاری خصوصی منجر به رسیدن صادرات کمتر تا سالهای ۲۰۲۵-۲۰۲۶ خواهد شد.
اقدامات لازم برای رسیدن به اهداف ۲۰۳۰
رشد بیشتر صادرات از نظر پولی مستلزم تغییر ساختاری بسمت محصولات با ارزش بالاتر، در درجه اول پروتئین های حیوانی، خوراک های مبتنی بر سویا و محصولات بسیار فرآوری و تصفیه شده است. البته برای فعال کردن این انتقال، چالش های زیر باید برای روسیه برطرف شوند: تضمین رشد برداشت ناخالص محصولات عمده به میزان ۵۰ تا ۶۰ میلیون تن با افزایش سطح زیر کشت و عملکرد ۱۵ تا ۴۲ درصد برای محصولات مختلف. تغییر ساختار صادرات به نفع محصولات با ارزش افزوده بالاتر بخصوص خوراک دام و پروتئین های حیوانی. این امر مستلزم تغییر در ساختار تناوب زراعی کشور به نفع محصولات خوراکی است. کاهش هزینه واحد محصولات صادراتی اولویت دار، در درجه اول پروتئین، به سطحی همتراز یا کمتر از رقبای اصلی، با بهینه سازی مداوم و مستمر هزینه واحد تولید (اقتصاد در مقیاس)، با استفاده از بهترین فناوری ها (ژنتیک همچون محصولات تراریخته برای خوراک و تدارکات صادراتی، واکسن ها، عوامل محافظت از محصول، ماشین آلات و تجهیزات، بهسازی زمین، فناوری های کشت)، توسعه زیرساخت های لجستیکی و پیشگیری از آن انحصار، حمایت مالی از تولیدکنندگان محصولات کشاورزی، به حداقل رساندن موانع اداری داخلی و حفظ مزیت قیمتی برای تولیدکنندگان محصولات کشاورزی داخلی از نظر کود، انرژی و سایر نهاده ها و مواد مصرفی. بهبود محیط بهداشتی حیوانات و رسیدگی به تهدیدات آفات گیاهی، که علاوه بر اقدامات امنیت زیستی منطقه ای، مستلزم دسترسی نامحدود به بهترین واکسن ها و محصولات محافظت از محصول است. معرفی ابزارهای نظارتی برای حفظ حاشیه صنعت در فضای مازاد ظرفیت تولید ساختاری برای بازار داخلی که نیازمند نگاههای جدید در تنظیم و مدیریت تعامل بین وزارت کشاورزی، انجمن های صنعتی و شرکتهای کشاورزی است. رفع موانع اداری برای دسترسی به بازارهای هدف تعیین شده توسط مقامات نظارتی کشورهای واردکننده (سهمیه، تعرفه، محدودیت های بهداشتی ناموجه و…). گویی این سخت ترین کار در بین وظایف فوق باشد.
محرک اصلی رشد صادرات
سیاست خارجی و وضعیت تراز تجاری به سبب گیری سیاسی هر کشور مرتبط می باشد. کاهش هزینه نهایی تولید «از مزرعه تا بندر مقصد» محرک اصلی رشد صادرات خواهد بود. مجتمع های کشت و صنعت روسیه باید رگولاتوری ایجاد کنند و سپس بیاموزند که در محیطی با مازاد ظرفیت تولید ساختاری وجود داشته باشند.
تلاش سیستماتیک و هماهنگ رگولاتوری صنعت در همه زمینه ها عامل کلیدی موفقیت خواهد بود. همه این وظایف را میتوان در یک عبارت بیان کرد، افزایش جذابیت سرمایه گذاری در مجتمع کشت و صنعت. حل مشکلی که در این چارچوب صورت گرفته طبیعتاً به حل سایر مشکلات مانند افزایش بهره وری نیروی کار و کاهش هزینه های تولید، توسعه تولید و صادرات محصولات کشاورزی، افزایش دستمزدها و جذابیت صنعت بعنوان کارفرما، کاهش تورم مواد غذایی و… منجر می شود.
مشکلات دیگری که امروز دشوار و گاه حتی متقابل به نظر می رسند، استفاده از بهترین فناوری های کشاورزی و ژنتیک بدون همکاری بین المللی است.
ایجاد یک بازیگر اصلی ژنتیک در سطح جهانی در مجتمع کشاورزی و صنعتی روسیه با استفاده از منابع خود نیازمند دهه ها، سرمایه گذاری قابل توجه و تخصص علمی است که به اندازه کافی در دسترس نیست. چاره امکان دارد خرید یک شرکت خارجی یا همکاری با تأمین کنندگان کشورهای دوست در ژنتیک، ماشین آلات کشاورزی و… باشد.
تجربه جهانی نشان داده است که برای موفقیت در تجارت بین الملل، باید شرکتهای ملی بزرگی ایجاد کرد که بتوانند حجم زیادی از محصولات را تجمیع و در تولید، لجستیک و بازاریابی محصولات صرفه جویی کنند؛ تا کنون، رهبران مجتمع کشاورزی و صنعتی روسیه چندین برابر کوچک تر از رهبران جهانی غلات هستند.
منبع: وبی كارت
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب