چرا ایران به فناوری بازیافت ضایعات غذایی نیاز دارد؟
وبی کارت: وبی کارت: ایران سالانه نزدیک به 36 میلیون تن در بخش محصولات کشاورزی ضایعات غذایی تولید می کند و از طرف دیگر ارقام بسیار زیاد آنهم دلاری برای واردات نهاده دامی هزینه می کند.
به گزارش وبی کارت به نقل از مهر هفته گذشته مطلبی بطورکامل علمی و تخصصی با عنوان «سرمایه گذاری برای محصول جدید صنعت کشاورزی؛ در دل فناوری FRI چه می گذرد» در خبرگزاری مهر منتشر گردید که از فناوری بازیافت محصولات کشاورزی سخن می گفت. در ادامه این مطلب به این مساله می پردازیم که آیا ایران به این فناوری نیازمند است یا خیر؟ کشوری که ۳۰ درصد از غذایش را دور می ریزد، نمی تواند برای خوراک دام دلار خرج کند؛ ایران سالانه نزدیک به ۳۶ میلیون تن در بخش محصولات کشاورزی ضایعات غذایی تولید می کند؛ یعنی چیزی حدود ۳۰ درصد از کل غذایی که در کشور تولید یا وارد می شود. این میزان از هدر رفت نه فقط نشانه ای از ناکارآمدی در زنجیره تامین و مصرف غذاست، بلکه تهدیدی آشکار مقابل امنیت غذایی، منابع ارزی، و پایداری زیست محیطی شمرده می شود. در صورتیکه کشور برای تامین خوراک دام و طیور به شدت به واردات وابسته است، دور ریختن این حجم از منابع قابل استفاده، نوعی خودت حریمی ساختاری به شمار می آید. طبق آمار FAO (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد)، ایران یکی از بالاترین نرخ های اتلاف مواد غذایی در منطقه را دارد؛ مسئله ای که در صورت عدم رسیدگی، می تواند در دهه های آینده به بحرانی مزمن تبدیل گردد. از نان تا میوه؛ چه چیزهایی را دور می ریزیم؟ گزارش های رسمی نشان میدهد بیشترین هدر رفت غذایی در ایران مربوط به نان، میوه، برنج و سبزیجات است. از مجموع ضایعات، حدود ۲.۷ میلیون تن تنها در مرحله مصرف — یعنی بعد از ورود به خانه ها، رستوران ها و مراکز تهیه غذا — به پسماند تبدیل می شود. مطابق با داده های مطالعات تغذیه ای (FAO، 2019)، سرانه هدر رفت غذا در ایران حدود ۱۳۴۰ کیلوکالری در روز برای هر نفر است؛ رقمی که حدودا دو برابر میانگین جهانی شمرده می شود. بعبارت دیگر، غذایی که در ایران هدر می رود، پتانسیل تامین نیاز سالانه ی بالاتر از دو میلیون نفر را دارد. واردات خوراک؛ چرخه ای ناپایدار در این بین، یکی از اصلی ترین مصارف ارز در ایران، مربوط به واردات خوراک دام است. سالانه بالاتر از ۳ میلیارد دلار ارز صرف واردات موادی چون ذرت، جو، کنجاله سویا و مکمل های دامی می شود. این در حالی ست که بخش زیادی از این خوراک ها از کشورهایی وارد می شود که خود دارای مازاد تولید هستند و در صورت بروز هرگونه بحران ژئوپولیتیکی، امکان قطع صادرات آنها وجود دارد. نمونه بارز این لطمه پذیری، بحران ناشی از جنگ در اوکراین بود که در سال ۲۰۲۲ زنجیره تامین خوراک دام را در خیلی از کشورهای وابسته، همچون ایران، به شدت گرفتار نوسان کرد (World Bank، 2022). هر کیلوگرم پسماندی که به خوراک تبدیل گردد، به مفهوم صرفه جویی در ارز، کاهش وابستگی، و افزایش تاب آوری اقتصادیست. فناوری بازیافت غذا؛ راهی برای خودکفایی هوشمند تکنولوژی های جدید بازیافت غذا — همچون سیستم هایی که توسط شرکت هایی نظیر Food Recycle International توسعه یافته اند — امکان تبدیل سریع پسماندهای خوراکی به خوراک دام و طیور با ارزش تغذیه ای بالا را فراهم آورده اند.
این فناوری ها با بهره گیری از فرآیندهای حرارتی، ضدعفونی زیستی و جداسازی هوشمند، می توانند هر تن پسماند غذایی را به ۵۰۰ کیلوگرم خوراک قابل استفاده تبدیل کنند. در مقایسه با سیستم های سنتی دفع زباله، این تکنیک تا ۷۰٪ در هزینه غائی خوراک صرفه جویی به وجود می آورد. مزایای این مدل نوآورانه شامل کاهش وابستگی به واردات و ذخیره منابع ارزی، اشتغال زایی در زنجیره ی جمع آوری و فرآوری پسماند، کاهش گازهای گلخانه ای و فشار بر محیط زیست و ظرفیت صادرات به بازارهای منطقه ای می شود. واقعیت این است که فناوری به تنهایی کافی نیست. کارآیی این راه حل ها زمانی چند برابر می شود که با سیاستگذاری های مکمل در مدیریت پسماند، اصلاح الگوی مصرف، و حمایت های اقتصادی و قانونی همراه شوند.
مدلهای موفق جهانی نشان میدهد که کشورهایی نظیر ژاپن، کره جنوبی و هلند توانسته اند با ترکیب فناوری، آموزش عمومی و سیاستهای سختگیرانه، میزان هدر رفت مواد غذایی را به صورت شایان توجهی کاهش دهند. در جهانی که غذا هر روز کمیاب تر و پرهزینه تر می شود، ایران دیگر نمی تواند با یکی از بالاترین نرخ های هدررفت غذایی، به واردات پرریسک و پرهزینه ادامه دهد. فناوری های بازیافت غذا، در کنار اراده ی سیاستی و فرهنگ سازی عمومی، می توانند آینده ای پایدارتر، خودکفاتر و مستقل تر برای کشور رقم بزنند. منابع اشاره شده:
FAO (2019). Food Loss and Waste Database World Bank (2022). Global Food Crisis Response Overview
منبع: وبی كارت
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب